Wil jij met jouw onderwijsteam in 2024 ook graag een waardering krijgen van 5 ton, 8 ton of zelfs 1,2 miljoen? Begin dan nu alvast met de voorbereiding!
Afgelopen week werden de winnende onderwijsteams van de Nederlandse Onderwijspremie 2023 uit het mbo (en ho en wo) bekendgemaakt. De Nationale Onderwijspremie is de meest prestigieuze waardering die een onderwijsteam kan verdienen en is een waardering voor een innovatieve prestatie die het team heeft gerealiseerd. Als voorzitter (met een deel van de beoordelingscommissie op bovenstaande foto) heb ik het geluk gehad om alle 25 aanmeldingen uit het mbo te bestuderen en ik haal daar, op persoonlijke titel, graag wat tips uit voor de nieuwe editie in 2024 zodat we nog beter beslagen ten ijs komen!
Disclaimer
Dat er in 2023, naast het hoger onderwijs, ook een procedure werd ingericht voor het mbo kwam wellicht wat onverwacht, we meenden dat ook aan een aantal aanvragen te kunnen zien. Zo bleek een aantal aanmeldingen onvoldoende te scoren op een deel van de criteria. We weten op dit moment natuurlijk nog niet welke criteria in 2024 zullen worden opgesteld en op welke manier de nieuwe commissie naar de aanmeldingen zal kijken maar ik weet zeker dat onderstaande tips kunnen helpen bij jullie voorbereiding!
Tip 1: Begin nu al, regeren is vooruitzien
Jullie hebben tot de aanmelding in januari 2024 vanaf september nog ca. 4 maanden de tijd om je initiatief aan te scherpen en te zorgen voor een professionele onderbouwing van je aanmelding, zodat je als sterkere kandidaat mee kunt doen. Organiseer bijvoorbeeld nu al een sessie met het docententeam waarin jullie samen de huidige criteria doornemen. Maak vervolgens een plan voor elk criterium wat daarvoor nodig is en hoe jullie dit kunnen onderbouwen. Doe bijvoorbeeld een begin of tussenmeting van jullie verbetering, liefst met een reeds gevalideerd instrument, stel een stakeholdermap op, betrek de studentenraad en kijk waar het sterker kan, vraag een onderzoeker om jullie kritisch te bevragen. Werk systematisch.
Tip 2: Focus! Iets met veel bomen en het bos
We kwamen een aantal aanvragen tegen waarvan we de onderwijsvernieuwing of verbetering niet in 1 zin konden samenvatten. De kern van de onderwijsvernieuwing werd vertroebeld doordat er bijvoorbeeld veel verschillende ‘zijtakken’ bijgehaald werden, of tijdens verschillende criteria appels en peren en aardbeien door elkaar gehaald werden. Natuurlijk kunnen er allerlei gave bijvangsten zijn van een innovatie, maar noem ze dan ook als bijvangsten of als secundaire doelstellingen. Wat is de kern? Waarom is dat de kern, vanuit welke visie, theorie, overtuiging, bewijs? Zo help je de commissie om hoofd- en bijzaken te scheiden. Dit geldt ook voor het beschrijven van het onderwijsteam en de rollen en de taken. Waarom zijn deze mensen geselecteerd, welke expertise brengen zij in en hoe werkt men dan samen? Als een directeur of manager als teamlid wordt opgevoerd, wat is dan zijn/haar rol in het geheel? Als er geen docenten, studenten of bedrijven door het team betrokken worden kan dit vraagtekens geven, anticipeer daarop.
Tip 3: Wie (helder-) schrijft die blijft
Schrijven is een kunst en vraagt om een heldere blik op product en proces. De commissie kent je school en team niet dus hoe neem je hen kort en krachtig mee in jouw verhaal? Kan een afbeelding of foto helpen? Als er een proces ingericht is, laat dit dan zien en verduidelijk hoe alles samenhangt. Laat de commissie niet raden of zelf invullen, als het er niet staat dan is het er niet.
Tip 4: Gelijk hebben en gelijk krijgen zijn twee verschillende dingen
‘Onze studenten gaan met veel meer plezier naar school’. ‘De bedrijven zijn tevredener over onze opleiding’. ‘De docenten zijn in het bijzonder vaardig en geschikt’. ‘Wij werken vanuit wetenschappelijke inzichten’. We zijn deze beweringen allemaal tegengekomen, maar hoe is dit gemeten? Welke interventies zijn bijvoorbeeld ingezet? Met welke cyclus/tool wordt gewerkt? Wat valt op aan de resultaten uit de metingen, waren er ook studenten kritisch? Evidence informed werken is meer dan alleen een bronvermelding.
Tip 5: Weet wat je zegt, zeg wat je weet (en kijk om je heen!)
‘Dit is heel innovatief, het is heel bijzonder dat wij dit doen’. Als dan al snel blijkt dat nog 5 scholen ongeveer hetzelfde doen, dan is dit niet sterk. Kijk dus goed om je heen, vraag aan collega’s van andere scholen wat zij doen op dit gebied, hoe je van elkaar kunt leren en of je elkaar kunt versterken. Volg de collega’s van andere scholen bijvoorbeeld op LinkedIn zodat je inzicht hebt in elkaars proces. Wat is het nu precies waarin jullie team het anders doet en waarom is dat belangrijk? Of hebben jullie een hele bijzondere doorontwikkeling gerealiseerd?
De winnaars van 2023
Dan nog even de winnaars op een rijtje ter inspiratie.
