Afgelopen vrijdag mocht ik aanwezig zijn op een conferentie waar 250 NT2 docenten vol passie hun ervaringen, ideeën en ambities uitwisselden. Deze zeer gepassioneerde groep docenten blijft ‘ondanks alles’ kiezen voor het ondersteunen van de doelgroep Nieuwe Nederlanders. De tweedaagse conferentie van de Beroepsvereniging van docenten Nederlands als tweede taal (NT2) vond in Bunnik plaats op 23 en 23 juni 2023.
Pittige paneldiscussie
Esther Hettema (voorzitter BVNT2) opent de dag met een paneldiscussie, op het podium Robertjan Uijl (directeur Blik op Werk), Chris Anne Boonen (Afdelingshoofd Inburgeringsbeleid Min scw) Monique Deenik (Directeur TopTaal Groep), Maaike Gerritsen (freelance docent NT2), Christa Compas (directeur Algemene onderwijsbond), Lodewijk Smoor (Senior beleidsmedewerker Ministerie OCW), Reinald Gerbenzon (Directeur ISK Singelland). De panelleden waren duidelijk aan elkaar gewaagd! De volgende stellingen kwamen aan bod:
Is een speciale bevoegdheid van NT2 docenten noodzakelijk?
NT2 is een vak, daarvoor is een bevoegdheid noodzakelijk!. Is een volledige opleiding noodzakelijk, we zijn al blij als we mensen hebben die een beetje begrijpen hoe NT2 in elkaar steekt. Het is echt een bijzondere expertise. Het panel is redelijk overtuigd dat docenten bevoegd moeten zijn en een specifieke opleiding nodig hebben. Esther geeft aan dat er gewerkt wordt aan een volwaardige opleiding tot NT2 docent. Een grote zorg is dat de aanwas van nieuwe (jonge-) docenten achterblijft. Dit lokt de discussie uit over de laakbare arbeidsvoorwaarden van het vak (NT2 docenten verdienen niet veel, er zijn steeds grote ontslagrondes geweest, geen CAO). Hoe zorgen we ervoor dat die arbeidsvoorwaarden beter worden?
De arbeidsvoorwaarden NT2 docenten moeten in een (aparte?) CAO gereguleerd worden
Docenten op het ISK zijn bevlogen, betrokken en idealistisch. Zij willen graag met deze kinderen bezig zijn, er is veel vrijheid en weinig regels, juist die vrijheid trekt ook jonge mensen aan. Als je docent bent op een MBO dan heb je een bepaalde bescherming, maar de ZZP-ers worden totaal over het hoofd gezien, je bent een individueel geval en je kunt nergens aankloppen. Zie ons alsjeblieft niet als een aparte groep maar gewoon als docenten! Dit krijgt applaus uit de zaal. Geen recht op vakanties, niet doorbetaald worden bij ziekte, waarom laten we ons dat gebeuren? Overigens klinkt ook een tegengeluid uit een deel van de zaal die als ZZP-er wel goede arbeidsvoorwaarden en financiële beloning ervaart.
Kritiek op ministerie: Meer uur onderwijs voor steeds minder geld
Monique: Inburgering is in 2007 begonnen (Minister Verdonk), per cursist was toen 10 k beschikbaar, dat is nu nog steeds zo. Waar is de inflatiecorrectie überhaupt? Er wordt aan alle kanten geknepen in de budgetten en daar hebben de docenten last van. Je moet betalen voor kwaliteit. Robertjan: “Investeer als gemeente nou aan de voorkant, hoe beter je investeert in je nieuwe doelgroep, hoe sneller zij aan het werk komen en kunnen deelnemen als volwaardig burger in de maatschappij”. Vet applaus. Monique: “Hoogopgeleide studenten die zelfs een masteropleiding volgen, vallen we lastig met een verplichte inburgering. Waar zijn we mee bezig?”. Monique maakt zich daarnaast enorme zorgen over het gebrek aan perspectief voor jongeren tussen 18 en 25. Een paar dagdelen begeleiding maar voor de rest hangen ze op straat.
Waar blijven de nieuwe docenten Nederlands?
Steeds minder studenten kiezen voor de docentenopleiding Nederlands. We vissen voor NT2 dus eigenlijk in een hele kleine vijver, deze nieuwe docenten zijn (ook) hard nodig in het voortgezet onderwijs. We moeten daarom inzetten op het aantrekken van nieuwe mensen en het werkvermogen van de huidige docenten op peil houden (Robertjan, applaus). In de zaal is een tiental jonge mensen, zij geven aan dat ze worden aangetrokken door het maatschappelijk belang en interesse in taalverwerving. Zorg: het is nu ‘slechts’ een post-hbo opleiding waar nauwelijks instroom eisen voor zijn, geen didactische of pedagogische basis vereist. Dat gaat ten koste van de kwaliteit.
Mijn presentatie: Collectie landelijk open leermateriaal
Tijdens de workshoprondes mocht ik een interactieve presentatie van een uur verzorgen voor zo’n 20 belangstellenden. Ik heb de deelnemers kennis laten maken met Open Leermaterialen, de waarden die daaronder liggen en de kansen die het ons allemaal zou bieden als we steviger gaan samenwerken. Vooral voor deze doelgroep zouden we een collectie hoogstaande gratis actuele leermaterialen moeten aanbieden zodat iedereen altijd en overal kan beginnen met leren en ontwikkelen! Onze prachtige collectie Beroepsgericht Leermateriaal voor de Techniek werd zeer enthousiast ontvangen en na afloop kwamen veel collega’s naar me toe die meer wilden weten. Trots op ons team en dat wat we nu al bereikt hebben! Bij deze mijn presentatie.