Gamende man

Wat kunnen we leren van ‘Gaming Communities’? (CTL proces)

Social gamers kunnen niet wachten tot ze met hun groep aan de slag mogen, kunnen vaak niet meer stoppen tot het doel bereikt is. Totale focus en toewijding, fomo. Waarom hebben we dat nou nooit bij onderwijs-communities?

De tweede stap naar een CTL

We werken stapsgewijs aan de vormgeving van een Center for Teaching&Learning voor onze organisatie. Hoe moet dat eruit komen te zien? Hoe vinden we een balans tussen nieuwe formele rollen en de informele energie van collega’s?

Met een wat kleinere groep (20 collega’s) voeren we het tweede gesprek. Het idee van een CTL komt door een impuls (hahaha letterlijk) ‘van buiten’, althans zo voelt het natuurlijk voor de collega’s die minder bekend zijn met de landelijke programma’s. Een CTL zou het proces van onze digitale transformatie moeten versterken en ondersteunen door bijvoorbeeld kennis beschikbaar te stellen en snelle verbindingen te leggen op micro-, meso- en macroniveau (scheelt een hele hoop ‘wielen opnieuw uitvinden’ op het moment dat je als docent, team, college met een thema aan de slag wilt). We bespreken de opbrengsten van de Strategiedag en nemen deze als basis voor de volgende stap in het proces.

Olifantenpaadjes om aan je informatie te komen

Deze groep gebruikt meestal de bekende ‘olifantenpaadjes’ (rebelse paadjes, in het Engels ‘desire lines’) om iemand te vinden binnen of buiten de organisatie die kennis over/ervaring heeft met een bepaald onderwerp. We mailen of chatten snel onderhands met iemand waarvan we vermoeden dat die wel iemand kent. Maar niet elke collega (van de 3500) kent deze olifantenpaadjes, men heeft vaak geen idee waar men terecht kan met een complexere vraag. Een Teaching & Learning Center zou als een ‘kennishub’ formele status moeten hebben en voor iedereen eenvoudig vindbaar. Conclusie is dat we niet zonder informele maar ook niet zonder formele ‘routes’ kunnen in de organisatie.

Desire line
Desire line

Combinatie formele en informele paden

De digitale transformatie in onze organisatie omvat vanzelfsprekend veel verschillende onderwerpen en thema’s en raakt aan veel (bestaande-) kenniskringen en netwerken. De vraag is dan: wat ga je formeel regelen en wat laat je informeel gebeuren? Wanneer zijn beide routes eigenlijk succesvol? Om daar meer grip op te krijgen bekijken we twee invalshoeken.

Succesfactoren van een gaming community

Voor informeel kennisdelen worden in het onderwijs vaak vormen van communities, hubs, tribes opgericht, maar het valt niet mee om deelnemers daarvoor te vinden laat staan dat ze ook echt tijd (kunnen) maken om bij een bijeenkomst te zijn. Collega Erik Meuwsen geeft aan dat dat in gaming communities geen probleem is, iedereen is op tijd en niemand wil de boot missen. Kunnen we daar iets van leren?

Ik houd ontzettend van dit soort exercities, leren van de wereld buiten het onderwijs en bedenken welke elementen ook binnen het onderwijs zouden kunnen werken (zie ook Binge Leren: Nog eentje dan!). Ik ken de wereld van Erik niet en vind het mateloos interessant, ik heb ervaring met een zoon die een groot deel van zijn tijd besteedde aan social gaming waarbinnen een cultuur heerste die ik niet ken; het ultieme samenwerken, weten wie waar goed in is, op tijd hulp inroepen, creatief en soms roekeloos zijn om verder te komen in het spel. Van elkaar afhankelijk, razendsnel grappen en ernst in de chats, alles op meerdere schermen tegelijk. In een geweldige wereld waarin elk moment nieuwe dilemma’s of conflicten kunnen ontstaan. Een soort strijdkracht waarin de groep met elkaar hoop, plezier en teleurstelling beleeft op weg naar het ultieme doel.

Erik vertelt dat er een zeer professionele structuur is met heldere rollen en taken en een ijzeren discipline. Om zijn verhaal te kunnen plaatsen vergelijk ik de succesfactoren die hij noemt met een onderwijsproject dat ik heb gemanaged. Het valt me vooral op dat er veel meer rollen benoemd zijn, best interessant omdat je dan extra ‘ambassadeurs, adviseurs en procesbewakers’ hebt die meewerken en meedenken.

Gaming CommunityProject i-coaches
Heldere rolverdelingVV
Helder afgesproken doel, iedereen committeert zichVV
Je hebt elkaar nodig om het doel te realiserenVV
Om mee te doen moet je aantonen de juiste kennis en ervaring al in huis te hebbenVV
Je bent verplicht bij elke afgesproken bijeenkomst en doet actief meeVV
Admin (projectleider) staat in nauw contact met Admins van andere communities (ik vertaal dat naar projecten van andere scholen)VV
Extra rollen benoemen zoals een Master Looter, Advisor, RaidleaderV
Korte vergelijking kenmerken gaming community en een onderwijsproject (in dit geval i-coaches project)

Het opzetten van een community kost tijd, energie, een goede planning en vooral commitment. Naast bovenstaande kenmerken is het belangrijk dat de (potentiële-) leden weten wat zij uit hun lidmaatschap gaan halen (what’s in it for me?) en dat niet zomaar iedereen lid kan of mag worden. Iedereen moet weten wat zijn/haar specifieke rol in het geheel is en weten dat een bijeenkomst (daardoor) zonder hen niet door kan gaan. Ook interessant: alle communities moeten op dezelfde manier werken zodat het voor iedereen meteen herkenbaar is (je weet wat je kunt verwachten bij elke community).

De vergelijking van de inrichting van een ‘gamingcommunity’ met die van een ‘onderwijsproject’ heeft dus best veel overeenkomsten, maar in een onderwijsproject zijn de rollen en taken formeel beschreven en worden de projectmedewerkers gefaciliteerd. Bij een kenniscommunity in het onderwijs waar je min of meer vrijwillig lid van wordt, is veel meer vrijblijvendheid en ontbreken veel succesfactoren waar Erik over vertelde.

Hoe kan een CTL met verbonden communities eruitzien?

Marike Drexhage en Sofie Heemskerk hebben zich afgelopen maanden verdiept in bronnen over de inrichting van een CTL. Vanuit NPuls en MBO Digitaal zijn presentaties geweest en er komen regelmatig voorbeelden van andere scholen langs. Na met verschillende collega’s te hebben gespard kunnen zij ons in hun presentatie een doorkijkje geven in het benodigde onderzoek om tot een goed plan te komen, een mogelijke fasering en een mogelijke inrichting. Een inrichting waarbij van elk van onze 12 mbo-colleges een ‘innovatiepartner’ een formele rol zou hebben, kunnen we nu heel mooi versterken met de ‘communityrollen’ die Erik heeft geschetst. Het levert interessante structuren op om te onderzoeken. Richt je communities bijvoorbeeld op langs domeinen, of gebaseerd op de thema’s uit onze Meerjarenstrategie, of laat je helemaal vrij op welke onderwerpen er energie ontstaat in de organisatie? Mag iedereen overal aansluiten? Of bijvoorbeeld vanuit elk college maximaal 1 persoon om het exclusief te houden? Of bijvoorbeeld maximaal drie mensen per community die geen docent of student zijn:-). En wie bepaalt wat het doel/de opdracht is en wanneer die klaar is en de community dus opgeheven wordt? En wat als het doel niet strookt met de strategie of visie? Benieuwd naar het vervolg!

Mogelijk doel CTL
Mogelijke hoofdfuncties
Mogelijk tijdpad
Heldere hoofdrollen in een gaming community
Veel extra rollen benoemd
Voeg extra rollen toe voor meer succes
Twee presentaties gecombineerd
Twee presentaties gecombineerd
Npuls en digitale transformatie
Npuls en digitale transformatie
Heldere doelen en eisen om mee te doen

Veel rollen uitgebreid beschreven

Wat is een Center for Teaching & Learning?

Een schematisch voorbeeld van een CTL

Een mogelijk tijdpad

Communities op basis van onderwerpen die je interessant vindt

Formele inrichting versterken met informele rollen? Meer rollen benoemen? (combinatie van beide presentaties)

Twee presentaties gecombineerd
Twee presentaties gecombineerd