In de week van 7 t/m 11 maart is het wereldwijd Open Education Week (OE Week). Cool! Maarreh, waar gaat dat ook al weer over? De meeste collega’s zullen wel beeld hebben bij de term open onderwijs maar als je wat doorvraagt krijg je toch best veel verschillende antwoorden. Daarom een korte samenvatting. Ten eerste, wat verstaan we eigenlijk onder Open Education? Twee definities om een beeld te geven:
“Open education encompassess resources, tools and practices that are free of legal, financial and technical barriers and can be fully used, shared and adapted in the digital environment.” (SPARC website).
Een andere definitie komt uit het onderzoeksrapport ‘Opening up Education: A support framework for HEIs’:
“A way of carrying out education, often using digital technologies. Its aim is to widen access and participation to everyone by removing barriers and making learning accessible, abundant, and customisable for all. It offers multiple ways of teaching and learning, building and sharing knowledge. It also provides a variety of access routes to formal and non-formal education, and connects the two”.
Breed begrip – Ok, het is dus niet zo eenvoudig om het begrip OE in een alinea te vatten want het is echt een stuk breder dan ‘gratis leermateriaal’. Tegelijkertijd is ‘OER’ (Open Educational Resources) wel een hele belangrijke drijver in Open Onderwijs. De kern is voor mij dat je je onderwijs zo open en toegankelijk mogelijk maakt voor iedereen, dat je het onderwijs zo inclusief mogelijk organiseert, waarin samenwerken en samen leren een centrale plek inneemt. Leren is geen eenrichtingsverkeer waarbij een school of docent bepaalt wat er ‘voorgeschoteld’ wordt. Studenten, sociale partners, bedrijven, experts hebben allemaal kennis, brengen hun eigen inzichten en perspectief ter tafel en dit levert een rijke, transparante, ‘lerende omgeving’ op voor iedereen.
Voorbeeld – Een heel mooi voorbeeld van open onderwijs is de Massive Open Online Course (MOOC). Universiteiten wereldwijd bieden iedereen die zin heeft om mee te doen, de gelegenheid om deel te nemen aan ‘state-of-the-art-cursussen’. Alleen al op deze site van de TU Delft vind je 12 MOOCS die in maart starten en waar studenten wereldwijd aan de slag zullen gaan met bijvoorbeeld ‘Innovation Strategies’, Climate Neutral World’ en ‘Teaching an Online Course’. Stel je nu voor dat ongeveer alle toonaangevende universiteiten wereldwijd MOOCs verzorgen waar je gratis aan kunt deelnemen! Typerend aan MOOCs is dat ze meestal gratis zijn (vaak kun je tegen betaling wel opgaan voor een certificaat), dat je snel kunt beginnen met leren en dat je tijdens cursussen vaak kennismaakt met duizenden lerenden uit de hele wereld!
Tien aspecten van Open Education – Hoewel duidelijk is dat open onderwijs veel voordelen kan hebben, is het voor scholen best een klusje om te overzien wat er allemaal bij komt kijken. “Hoe open willen we eigenlijk zijn? Wat zijn in ons geval de voor- en nadelen? Welke stappen moeten genomen worden? Wie moeten er bij betrokken worden? Wie zullen allemaal profijt hebben van ons open onderwijs en hoe maken we dat inzichtelijk? Hoe kunnen studenten, bedrijven, sociale partners betrokken worden?”. Gelukkig zijn er veel onderzoeken, artikelen en stappenplannen om bij dit proces te helpen. Onderstaand Framework uit Opening up … (2016) is interessant om een beeld te hebben van de aspecten om over na te denken. De blogpagina van Robert Schuwer biedt o.a. inzicht in recent onderzoek. Je kunt ook lid worden van de Special Interest Group Open Education om op de hoogte te blijven van nieuws.
The-10-dimensions-of-open-education_fig1_306276010
Open Leermaterialen – Verreweg het meest bekende en besproken aspect van open onderwijs is Open Leermaterialen. Ook tijdens de Open Education Week zal daar waarschijnlijk de meeste aandacht aan besteed worden. Op de pagina ‘Kennismaking open leermaterialen‘ van Surf kun je er alles over lezen. Onderstaande praatplaat is ontwikkeld in het mbo programma ‘Doorpakken op Digitalisering’ – Regie op Leermiddelen.
Zie ook mijn volgende blog: Waarom zijn Open Leermaterialen hot? Waarin de vraag ‘hoe komt het dat de aandacht voor het onderwerp vanuit het onderwijs momenteel zo snel toeneemt?’ centraal staat.