Sessie ICTO

Succesfactoren van een ICTO/i-coach programma

Op de Surf Onderwijsdagen zijn Judith Vennix (HR), Peter Dekker (HvA) en ik de interactie aangegaan met ca. 55 collega’s over de succesfactoren van een ICTO programma. Peter startte met het compliment dat het hoger onderwijs veel kan leren van de opzet en uitvoering van het mbo programma ‘Bruggen Bouwen’. De sessie leverde mooie inzichten op! We begonnen met deze video van Ronald Spruit, opgenomen tijdens de OWD 2019, over wat hem toen opgevallen is bij de presentatie van Bruggen Bouwen.

Zes succesfactoren – In het programma zijn zes succesfactoren gedefinieerd op basis van onderzoek in 2018. Bij een evaluatie onderzoek in 2020 zijn deze opnieuw bevestigd, met de kanttekening dat er ook sprake is van een 7e succesfactor, namelijk ‘nabijheid’ (een i-coach die dicht in de buurt van de docenten blijft gedurende langere tijd).

De zes succesfactoren (Bruggen Bouwen)

Op de vraag aan de deelnemers welke zij het meest belangrijk achtten kwam dit beeld naar voren:

Belangrijkste succesfactoren volgens het publiek

Verrassend – Hoewel alle succesfactoren belangrijk zijn, hadden wij in de voorbereiding de inhoudelijke focus vooral op factor 1, 2 en 4 gericht. Het publiek oordeelde overduidelijk dat factor 6 het allerbelangrijkst is en dat is natuurlijk ook wel zo, zonder tijd en middelen kun je niet eens beginnen. Ik denk dat wij vooral hebben gekeken vanuit de bril van een organisatie die al werkt met een ICTO programma, dus waar factor 6 al aanwezig is. Het publiek keek wellicht meer vanuit de bril; ‘wij willen ook zoiets opstarten maar waar kunnen we beginnen?’. Vanzelfsprekend hebben we flexibel ingespeeld op dit beeld en zijn we ingegaan op de vragen die leefden bij onze deelnemers.

Wat heb jij geleerd? – Een voor mij erg leuke vraag kwam van mijn oud-collega Ingrid Klasberg van ROC Midden Nederland. ‘Pascal je hebt heel veel i-coach-programma’s gezien en er zelf ook eerder eentje uitgevoerd. Wat heb jij daarvan vooral geleerd wat je nu toepast?’? Ik heb natuurlijk veel geleerd, maar ik vertelde vooral over deze drie aandachtspunten:

  1. Het is een complexe job (i-coach) en dit vergt bij voorkeur iemand die in een Master Leren&Innoveren of Onderwijskunde, heeft geleerd om met een veranderkundige en projectmatige blik te kunnen kijken naar de situatie en wat nodig is.
  2. Je hebt iemand nodig (project of programma manager) die de regie voert, zorgt dat er duidelijke afspraken liggen met de managers, i-coaches, onderwijskundigen, directeuren, bestuur en dat deze in de praktijk steeds weer geborgd worden.
  3. Het is echt belangrijk om te investeren in de connectie met directeuren en bestuur. Zorg dat je regelmatig en professioneel verslag uitbrengt van de opbrengsten en het gesprek aangaat over de uitdagingen; wat is nodig van iedereen om de volgende stap te kunnen zetten?

De vijf of zes rollen van de ICTO/i-coach – In het mbo hebben we zes rollen gedefinieerd die i-coaches (in meer of mindere mate-) in de praktijk vervullen. Voor de ICTO-coach is het team op basis van internationaal onderzoek op een set van 5 rollen uitgekomen:

Welke rollen vervuld een ICTO in meer of mindere mate in de praktijk?

Landelijke aanpak – Tot slot stelde Peter de vraag aan met name de deelnemers uit het hoger onderwijs, of zij een gezamenlijke landelijke aanpak zouden willen. In het mbo-programma worden bijvoorbeeld online cursussen georganiseerd (Peergangen) waarin 20 i-coaches uit het hele land getraind worden op 1 van de rollen. Er zijn meet-ups voor alle 30 projectleiders bij elkaar, er zijn Marktplaats-bijeenkomsten voor workshops, trainingen en good practices. Het verbaasde mij niet dat deze behoefte in het hoger onderwijs er absoluut ook is:

Dank aan alle aanwezigen voor dit leuke gesprek en de enthousiaste reacties die we tijdens en na afloop van de sessie mochten ontvangen. Vanzelfsprekend zijn we altijd bereid om mee te denken of vragen te beantwoorden.

Verder lezen?

Programma Bruggen Bouwen: https://www.sambo-ict.nl/programma-bruggen-bouwen/
Evaluatie Programma Bruggen Bouwen; https://www.kennisnet.nl/app/uploads/kennisnet/publicatie/kennisnet-publicatie-effectiviteit-van-de-inzet-van-i-coaches.pdf
Versnellingszone Facilitering en professionalisering van docenten: https://www.versnellingsplan.nl/faciliteren-en-professionaliseren-van-docenten/
Publicatie ontvangen? Focus op de onderwijskundig ICT-professional: Een verkenning in het (inter)national hoger Onderwijs met aanbevelingen voor de praktijk. Stuur mail naar: p.j.Dekker@hva.nl  of j.j.Vennix@hr.nl  of elise.Hebbink@hvhl.nl