I-coaches zijn vaak een ontzettend waardevolle maar onderbenutte bron van kennis in een organisatie. Door de unieke combinatie van ict-vaardigheid, kennis van onderwijstrends, ervaring met het professionaliseren van docenten en het mede-ontwikkelen van vernieuwend onderwijs en kennisdeling met andere coaches weet en ziet een i-coach enorm veel. Hij/zij signaleert ook de zwakke plekken die voortgang kunnen belemmeren en heeft vaak goede ideeën hoe die getackled zouden kunnen worden.
Hoe kan de i-coach deze waardevolle inzichten en ideëen onder de aandacht brengen? Of, zoals expert Conny Daansen het zegt: de kunst is om je plannen ‘van beneden naar boven’ te krijgen in zo’n grote organisatie:
Het ontwikkelen van de module
Iedereen die weleens een cursus of opleiding ontwikkeld heeft weet dat de ontwikkelaar het allermeest leert. Ik voelde me dan ook een bevoorrecht mens om dit te mogen doen. Vooral omdat zo’n specifieke en toegankelijke module over adviseren binnen mbo-instellingen bij mijn weten niet bestaat. Ik vind het daarom wel leuk om een beeld te geven van dit ontwikkelproces, overigens een ontwikkelproces dat mij persoonlijk een extra dimensie heeft opgeleverd omdat ik inmiddels ècht interne adviseur geworden ben bij ROC van Amsterdam|Flevoland:-).
Brainstorm met mbo-projectleiders
In juni hebben we via Adobe Connect eerst een uur gebrainstormd met een tiental adviseurs en projectleiders uit ons netwerk. De vraag was ongeveer: ‘wat moet een i-coach als interne adviseur allemaal weten en kunnen?’ en we hebben uit de groepen een prachtige blauwdruk gekregen van onderwerpen, bronnen, boeken, experts etc. Inmiddels was ik op Youtube de geweldige video’s van Annet Keizer tegengekomen en ik kon alle tips direct scharen in de driedeling ‘ken de klant, ken de context, ken jezelf’ (wet van Maier). Het onderwijskundig ontwerp is hetzelfde als de vorige drie modules, met de cyclus ‘casus/vraagstuk op video, koppelen aan een eigen praktijkopdracht, je eigen werkwijze verbeteren en dan in de online synchrone workshops verdiepen en uitwisselen met peers, nieuw repertoire uitproberen in de praktijk en reflecteren’.
Koppeling naar eigen praktijk
Maar hoe kun je de inhoud van deze module nu koppelen aan de eigen praktijk? ‘Mijn deur staat altijd open’ zeggen veel directeuren en bestuurders. ‘Laat je horen, we werken allemaal voor hetzelfde doel!’ is er nog zo èèn. Hm, is dat ook echt zo in de praktijk? Kortom, we hebben de insteek genomen dat de i-coach inderdaad de stoute schoenen aantrekt en een afspraak gaat maken met een bestuurder. In eerste instantie om te leren over intern advieswerk, maar wie weet ontstaat wel een goed gesprek waarin ruimte is voor uitwisseling..
Wat gaat vaak mis?
Een i-coach is vaak (ook-) docent en zit dagelijks dicht op de ‘echte’ praktijk met docenten en rondom de studenten. Hij zal zich niet van nature bezig houden met de concurrentiepositie van het college, de visie en ambities van de instelling of bijvoorbeeld perikelen in de bedrijfsvoering. Het risico is dat een i-coach in een gesprek met een bestuurder teveel in zijn eigen context blijft terwijl een bestuurder graag ‘breder’ denkt. Een ander risico zit hem in de gespreksvaardigheden zelf, veel i-coaches popelen om hun ideeën te vertellen, compleet met plan van aanpak en rolverdeling. Dat is niet altijd handig. Kortom, het voorbereiden van een gesprek is belangrijk en in de module bieden we handvatten om daaraan te werken.
De 8 competenties van een interne adviseur
Machiel Willemsen (schrijver Advieskunst) bleek van harte bereid om de i-coaches e.e.a. mee te geven over het werk van de interne adviseurs. Langs de ‘8 competenties’ krijgen de i-coaches een beeld van de vaardigheden die zij verder willen ontwikkelen. Met een mooie toelichting over ‘beinvloedingsstijlen’ prikkelt hij deelnemers om nog wat dieper in gesprekstechnieken te duiken:
Ken je vak
De derde component van ‘een goed advies’ is: ‘ken je vak’. Het ‘vak’ van i-coach dus. Hoe leer je een ‘vak’ dat een paar jaar geleden niet bestond? Natuurlijk door de peergang-modules allemaal te volgen 🙂 maar ook door de juiste mensen te volgen, naar de juiste conferenties te gaan en een intern- en extern netwerk op te bouwen. Drie ‘brughoofden’ vertellen in de module hoe zij dat aanpakken.
Zo is wederom een prachtige module ontstaan waaraan veel collega’s uit het veld hebben bijgedragen. Voor en door i-coaches in het mbo, open source beschikbaar op Wikiwijs. De eerste uitvoering start in december met 18 i-coaches uit heel Nederland. Geniet ervan!
Een i-coach in het mbo heeft 6 rollen te vervullen in zijn werk: de trainer, de coach, de onderwijskundige, de veranderkundige, de adviseur en de technovator. Voor elk onderwerp ontwikkelt Kennisnet/saMBO-ict een losse Peergang-module waarin de i-coaches met en van hun peers leren onder begeleiding van een expert. De vierde module die we dus (net-) ontwikkeld hebben is de ‘interne adviseur’. Bij deze de linkjes naar de modules die klaar zijn: Onderwijskunde, Veranderkunde, Trainer/Coach.