‘De inzet van i-coaches wordt gekoppeld aan onderwijskundige doelen’ staat in de publicatie Bruggen Bouwen. Logisch natuurlijk, i-coaches helpen hun colleges en onderwijsteams bij het realiseren van beter onderwijs, ondersteund met ict. Maar is dat ook echt zo in de dagelijkse praktijk van de vele honderden i-coaches? En wat is dat dan precies, dat doel dat ze bereiken? Ons team werkt vanuit twee richtingen tegelijk om daar een beeld van te krijgen; ‘van boven naar beneden’ helpen we instellingen in een masterclass om vanuit hun visie en stratiegie, via meerjarenplannen naar de korte termijndoelen te trechteren. Andersom doen we ook, we verzorgen een peergang voor de verdere ontwikkeling van de kennis en vaardigheden van de i-coaches zelf zodat ze de doelstellingen beter kunnen ondersteunen. In het kader van de module ‘Veranderkunde’ die deze week van start gaat, hebben we coaches gevraagd met welke veranderplannen zij concreet bezig zijn. We lichten er een aantal uit.
Weg met Whatsapp – Niet heel verrassend dat de veranderplannen van de i-coaches die werken bij verschillende instellingen, flink van elkaar verschillen. Toch valt het op dat ze niet allemaal werken aan een doel dat in lijn staat met de onderwijskundige ambities van een instelling. Een voorbeeld is een i-coach die zich bezig gaat houden met het motiveren van docenten om WhatsApp niet meer te gebruiken en daarvoor in de plaats de Teams App te gaan inzetten. Het blijkt een nogal hardnekkig issue te zijn om mensen tot een gedragsverandering te brengen op dat punt; WA is zo enorm ingeburgerd dat men niet meer zonder lijkt te willen en kunnen. De belangrijkste reden die aan de instellingsambitie ten grondslag ligt is de AVG. Maar is dit nu echt een taak van een i-coach? Een i-coach kan ondersteuning bieden om onderwijskundige ambities te ondersteunen met ict, uitzoeken welke opties er zijn, adviseren en eventueel een training/implementatietraject verzorgen of begeleiden. Is in het geval van een andere app gebruiken sprake van mensen die iets niet kunnen en daar (steeds weer-) uitleg en hulp bij nodig hebben? Of is er sprake van een nieuwe afspraak waar medewerkers zich misschien niet aan houden? Of is er een breder vraagstuk? Overigens herinner ik mij dat uit een studentenquete 1,5 jaar geleden bleek dat opvallend veel studenten de voorkeur gaven aan de schoolmail in plaats van Whatsapp; “Al mijn vrienden en familie zitten op WA. Als mijn docenten mij daar ook nog eens op gaan berichten dan loop ik groot risico dat het mij niet opvalt. En ik ben de berichten daarna ook kwijt in de massa berichten die ik krijg, ik zoek me gek. Liever sturen docenten mij gewoon een schoolmail, dan heb ik alles netjes bij elkaar en ik ontvang dat ook op mijn mobiel. Zo houd ik school beter apart van werk en prive en het is voor de docenten ook geen doen om al die namen en mobiele nummers in hun toestel te zetten”, waren zo ongeveer redenen die genoemd werden.
Online onderwijs invoeren – Een ander voorbeeld is een i-coach die vol kracht de instelling gaat helpen om online- en afstands-onderwijs in te voeren. Een van de redenen om dit te gaan doen is krimp en benodigde bezuinigingen op personeel. De i-coach had tegelijkertijd wel wat zorgen over de werkdruk en de draagkracht onder docenten.. Ik kan uit ervaring spreken dat online onderwijs en al helemaal afstandsonderwijs zeker in het begin geen besparing in tijd en middelen betekenen en dat er juist extra energie vrijgemaakt moet worden om een nieuw repertoire aan te leren. Er zijn vanzelfsprekend veel argumenten om hier zeker wel aan te beginnen (toename kwaliteit en service, meer maatwerk, recht doen aan verschillen in tempo en niveau, besparing reiskosten, toegankelijkheid, zelfsturing etc) maar de manier waarop je zo’n innovatie introduceert is vanzelfsprekend cruciaal. Aan de i-coach om daar dus met de directie/het management een goed plan voor te maken. In ieder geval is hier wel zeker sprake van een onderwijskundige verandering op het snijvlak van ict en professionalisering. Mooi onderwerp dus voor een i-coach!
Vul de nieuwe elo – Een ander voorbeeld dat we regelmatig horen hangt samen met de aanschaf van een systeem. Soms gaat dat om een administratiesysteem (planningen uploaden, registratie/voortgang), andere keren om een (nieuwe-) elektronische leeromgeving. In het laatste geval heeft de i-coach een prachtige kans om meteen met het docententeam aan de slag te gaan met een (blended-) onderwijsontwerp zodat er direct een kwaliteitsslag gemaakt kan worden. Ook in dit geval is ondersteuning en betrokkenheid van een manager noodzakelijk om tot een succesvol nieuw curriculum te komen. Zoals een i-coach zei; “ICT is in onze visie en ambitie straks geen ‘apart leuk uitstapje’ in de les meer maar is volledig geintegreerd in ons onderwijs”.
Met zijn allen 1 doel – Wat ook kan is dat een team van i-coaches gezamenlijk gedurende een schooljaar bijvoorbeeld aan 1 doelstelling werkt, direct voortvloeiend uit de instellingsstrategie. Alle i-coaches volgen dan dezelfde training (train-de-trainer-) en voeren die training vervolgens uit in alle teams van de instelling. Ook deze aanpak heeft vanzelfsprekend voor- en nadelen.
Afgebakend doel – Het kan ook heel goed werken om een i-coach juist op een afgebakend, kleiner doel in te zetten, bijvoorbeeld het faciliteren van digitale peerfeeback met praktijkvoorbeelden en tips, het helpen implementeren van formatieve digitale tussentoetsen of het maken van een plan voor een student-e-portfolio waarin deze zelf zijn ontwikkeling in beeld brengt.